“Vrede niet vanzelfsprekend”
Bron: Texelse Courant / Eva Groot
Texelse veteranen, historicus Gelein Janssen, Hetty van Dijk van Luchtvaart- en Oorlogsmuseum Texel, nabestaanden en mevrouw Spigt – echtgenote van de voormalig organisator – legden zaterdagochtend 6 april bloemen bij het monument bij De Mok, ter nagedachtenis aan de tien onschuldige Texelaars die op die dag in 1945 zijn gefusilleerd door de Duitsers.
Het was in 1945 het begin van de ‘Russenoorlog’ op Texel, het begin van het bloederige einde van de Tweede Wereldoorlog. Georgische krijgsgevangen kwamen in de nacht van 5 op 6 in opstand en doodden 400 Duitsers in hun slaap. Als straf pakte de bezetter veertien willekeurige Texelaars op. Vier wisten tijdens het transport naar De Mok te ontsnappen, tien werden geëxecuteerd. De bijna zeven weken durende Russenoorlog kostte tweeduizend mensen het leven, waaronder 117 Texelaars.
“Op deze dag staan we stil bij de tien Texelaars die hun leven verloren tijdens de Russenoorlog”, sprak organisator Aad van Gils. “Maar waarom herdenken we deze slachtoffers jaarlijks? Ouderen en jongeren beleven 6 april op verschillende manieren. Voor de oudere generatie staan vaak hun eigen betrokkenheid en herinneringen centraal. Jongeren hebben de gruwelijke gebeurtenissen niet meegemaakt, maar deze krijgen betekenis uit de verhalen van ouderen. Wat we 20 jaar geleden niet hadden verwacht, is dat er oorlog uit zou breken aan de buitengrenzen van Europa. Hieruit blijkt dat vrede niet vanzelfsprekend is. Op Texel leven velen die deze actuele situaties van oorlog, onderdrukking en onvrijheid aan den lijve hebben meegemaakt. Vooral aan jongeren zonder historisch referentiekader moet de boodschap en het nut van herdenken worden overgedragen. Immers, de traumatische gevolgen van oorlog en de emoties en morele dilemma’s waarmee mensen worden geconfronteerd, zijn tijdloos en universeel.”
Na twee minuten stilte werden bloemen gelegd. Eens per vijf jaar is de herdenking groter van opzet. Dat is in 2025 het geval.
