De Koreaanse Oorlog was een oorlog die werd uitgevochten tussen het communistische Noord-Korea en het prowesterse Zuid-Korea van 1950 tot 1955. De oorlog begon toen Noord-Korea Zuid-Korea binnenviel met de bedoeling om het schiereiland te verenigen onder een communistisch regime. Noord-Korea werd militair ondersteund door China en de Sovjet-Unie, terwijl Zuid-Korea werd gesteund door de Verenigde Naties (VN), vooral door de Verenigde Staten.
De oorlog kende verschillende fasen. In de eerste fase wist Noord-Korea bijna heel Zuid-Korea te veroveren, behalve een klein gebied rond de havenstad Busan. In de tweede fase lanceerde de VN een tegenaanval onder leiding van generaal Douglas MacArthur en landde in Incheon, waardoor de Noord-Koreanen werden teruggedreven tot aan de Chinese grens. In de derde fase intervenieerde China aan de zijde van Noord-Korea en dreef de VN-troepen terug tot aan de 38ste breedtegraad, die voor de oorlog de grens vormde tussen de twee Korea’s. In de vierde fase stabiliseerde het front zich langs deze lijn en begonnen er vredesonderhandelingen, die uiteindelijk leidden tot een wapenstilstand op 27 juli 1953.
De Koreaanse Oorlog was een van de bloedigste conflicten van de twintigste eeuw. Er vielen naar schatting meer dan drie miljoen doden, waarvan het merendeel burgers. De oorlog leidde ook tot grote verwoestingen en vluchtelingenstromen in beide Korea’s. Er werd nooit een officieel vredesverdrag getekend, waardoor de twee landen formeel nog steeds in oorlog zijn. De oorlog wordt ook wel gezien als een onderdeel van de Koude Oorlog, waarin de rivaliteit tussen het kapitalistische Westen en het communistische Oosten tot uiting kwam.
Wat was de rol van Nederland
De rol van Nederland in de Koreaanse Oorlog was relatief klein, maar wel belangrijk. Nederland was een van de 16 landen die militaire steun gaven aan Zuid-Korea onder de vlag van de Verenigde Naties. De Nederlandse inzet bestond uit een bataljon infanterie (Nederlands Detachement Verenigde Naties of NDVN) en een marineschip (Hr. Ms. Evertsen). Er dienden 4748 Nederlandse militairen in Korea.
Nederland nam dus actief deel aan de Koreaanse Oorlog, zowel op zee als op land. De Nederlandse militairen leverden een bijdrage aan de verdediging van Zuid-Korea en de handhaving van de internationale vrede en veiligheid.
De Hr. Ms. Evertsen was al eerder naar Korea gestuurd, in juli 1950, en nam deel aan verschillende operaties, zoals het beschermen van konvooien, het bombarderen van kustdoelen en het evacueren van vluchtelingen. Het schip werd ook aangevallen door Noord-Koreaanse vliegtuigen en bedreigd door mijnen, maar wist zich te verdedigen. De Hr. Ms. Evertsen keerde in april 1954 terug naar Nederland.
Hoeveel militairen heeft de VN ingezet?
De Verenigde Naties (VN) hebben in totaal 1.139.518 militairen ingezet in de Koreaanse Oorlog. De grootste bijdrage kwam van Zuid-Korea met 590.911 militairen, gevolgd door de Verenigde Staten met 480.000 militairen. Nederland leverde 4748 militairen, waarvan er 122 sneuvelden en 3 vermist worden.
Hoeveel militairen hebben Rusland en China ingezet?
Rusland heeft 26.000 militairen ingezet in de Koreaanse Oorlog en China 780.000. Noord-Korea heeft 700.000 soldaten ingezet en een reserve van 4,5 miljoen militairen.
Aantal slachtoffers
In de Koreaanse Oorlog lieten drie miljoen burgers en militairen het leven. Noord- en Zuid-Korea bleven als puinhopen achter. De Verenigde Staten zeggen tijdens de Koreaanse Oorlog ruim 30.000 man te hebben verloren en China houdt het aantal dodelijke slachtoffers op 145.000. Het exacte aantal slachtoffers zal echter nooit bekend worden.
Publieke opinie in Nederland
De publieke opinie in Nederland over de Koreaanse Oorlog was verdeeld en veranderlijk. In het begin was er weinig steun voor de Nederlandse deelname aan de oorlog, omdat veel mensen oorlogsmoe waren na de Tweede Wereldoorlog en de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd. Ook waren er zorgen over de economische gevolgen en de nationale veiligheid. Daarom besloot de Nederlandse regering alleen vrijwilligers te sturen en geen dienstplichtigen.
Naarmate de oorlog voortduurde, nam de steun voor de Nederlandse militairen toe, vooral onder invloed van de media en de politieke partijen. De oorlog werd gepresenteerd als een strijd tussen democratie en communisme, waarbij Nederland zijn bondgenootschap met de Verenigde Staten en de Verenigde Naties moest tonen. De Partij van de Arbeid en de Katholieke Volkspartij (KVP), de grootste partijen in het parlement, waren voorstanders van de oorlog en voerden een felle anticommunistische campagne tegen de Communistische Partij Nederland (CPN), die tegen de oorlog was. Ook in de vakbonden en de katholieke arbeidersbeweging werd het anticommunisme aangewakkerd door de Koreaanse Oorlog.
De publieke opinie werd ook beïnvloed door de berichtgeving over de gevechten en de prestaties van het Nederlandse bataljon. De media gaven veel aandacht aan de heldendaden en onderscheidingen van de Nederlandse militairen, maar ook aan de verliezen en vermisten. De bevolking kreeg zo een beeld van de harde realiteit van de oorlog, maar ook van de moed en het doorzettingsvermogen van de Nederlandse soldaten. Er werden verschillende acties georganiseerd om steun te betuigen aan de militairen en hun families, zoals het sturen van brieven, pakketten en geld.
De publieke opinie in Nederland over de Koreaanse Oorlog was dus niet eenduidig of stabiel. Er waren verschillende factoren die een rol speelden, zoals de internationale politiek, de nationale belangen, de media, de politieke partijen, de vakbonden en de persoonlijke ervaringen. De oorlog riep zowel sympathie als afkeer op bij het Nederlandse publiek.